Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác phản biện xã hội của tổ chức công đoàn

Đến dự buổi tọa đàm, về phía các cơ quan ban ngành Thành phố Hồ Chí Minh có đồng chí Trần Hữu Nghĩa – Phó Trưởng Ban Dân chủ – Pháp luật, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. HCM; đồng chí Huỳnh Văn Tuấn – Ủy viên Ban Thường vụ, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Nghiệp vụ, LĐLĐ TP. HCM; đại biểu đến từ các đơn vị trực thuộc; công đoàn cấp trên cơ sở thuộc LĐLĐ TP. HCM. Về phía Trường Đại học Thủy Lợi có đồng chí Nguyễn Đăng Tâm – Chủ tịch Công đoàn Phân hiệu Trường Đại học Thủy Lợi tại TP. HCM; TS. Tô Mạnh Cường – Trưởng Khoa Luật và Lý luận chính trị Trường Đại học Thủy Lợi; TS. Phan Thị Thanh Huyền – Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu khoa học cấp Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam “Phản biện xã hội của tổ chức Công đoàn Việt Nam”.

Quang cảnh buổi tọa đàm

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, đồng chí Huỳnh Văn Tuấn khẳng định, trong bối cảnh Việt Nam đang phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế sâu rộng, hoạt động phản biện xã hội (PBXH) của Công đoàn Việt Nam trở thành một công cụ thiết yếu nhằm đảm bảo tính dân chủ, minh bạch và hiệu quả trong việc xây dựng và thực thi chính sách, pháp luật, đặc biệt là các chính sách, pháp luật liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Ngày 27/11/2024, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Công đoàn số 50/2024/QH15, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động của tổ chức Công đoàn, trong đó có hoạt động PBXH. PBXH không chỉ giúp tiếng nói của người lao động được lắng nghe và phản ánh trong quá trình hoạch định chính sách, pháp luật mà còn góp phần hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật, xây dựng một xã hội công bằng và bền vững.

Đồng chí Huỳnh Văn Tuấn – UVTV, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Nghiệp vụ, LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu khai mạc

Tại buổi tọa đàm, TS. Phan Thị Thanh Huyền, Chủ nhiệm đề tài, đã giới thiệu khái quát về đề tài khoa học cấp Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam “Phản biện xã hội của tổ chức Công đoàn Việt Nam”. Đồng chí cho biết, một trong những hoạt động trọng tâm của đề tài là tổ chức tọa đàm khoa học, khảo sát thực tế và phỏng vấn chuyên sâu tại một số bộ, ngành, địa phương và công đoàn ngành nhằm đánh giá thực trạng PBXH của tổ chức Công đoàn Việt Nam. Đặc biệt, tọa đàm “Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác phản biện xã hội của tổ chức Công đoàn trong tình hình mới” không chỉ giúp chia sẻ kinh nghiệm, góp ý hoàn thiện nghiên cứu, mà còn đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả PBXH, góp phần thúc đẩy minh bạch và công bằng trong xây dựng, thực thi chính sách liên quan đến người lao động.

TS. Phan Thị Thanh Huyền phát biểu đề dẫn tọa đàm

Quá trình trao đổi ý kiến, các đại biểu đều cho rằng, Công đoàn không chỉ là chỗ dựa tin cậy của người lao động mà còn giữ vai trò nòng cốt trong quá trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động thông qua hoạt động PBXH. Việc Quốc hội thông qua Luật Công đoàn số 50/2024/QH15 ngày 27/11/2024 vừa góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi để Công đoàn phát huy vai trò PBXH trong bối cảnh mới của đất nước, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu cao hơn về chất lượng và hiệu quả hoạt động PBXH của Công đoàn, đáp ứng kỳ vọng ngày càng lớn từ người lao động và xã hội.

Theo đánh giá của các đại biểu, thời gian qua hoạt động PBXH của tổ chức Công đoàn đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần bảo vệ quyền lợi của người lao động và nâng cao chất lượng chính sách, pháp luật, khẳng định vị thế và vai trò của Công đoàn trong hệ thống chính trị – xã hội. Những kết quả này không chỉ đem lại lợi ích thiết thực cho người lao động mà còn đóng góp quan trọng vào sự phát triển bền vững của đất nước. Trong quá trình triển khai PBXH, các cấp Công đoàn đã có sự chủ động trong xây dựng kế hoạch, xác định nội dung và phương pháp thực hiện PBXH.

Tuy nhiên, hoạt động PBXH của tổ chức Công đoàn vẫn bộc lộ một số hạn chế cần được khắc phục. Trước hết, nhận thức của một bộ phận cán bộ Công đoàn về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của PBXH còn chưa toàn diện. Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ có chuyên môn sâu về pháp lý và chính sách xã hội tham gia trực tiếp vào hoạt động PBXH vẫn còn thiếu, ảnh hưởng đến chất lượng phản biện. Công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng PBXH chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, khiến năng lực phản biện của nhiều cán bộ còn hạn chế. Ngoài ra, hiện chưa có bộ phận chuyên trách đảm nhiệm việc tổng hợp, phân tích và theo dõi kết quả PBXH một cách hệ thống. Nguồn lực tài chính eo hẹp cũng là rào cản lớn, gây khó khăn cho việc tổ chức các hoạt động nghiên cứu, hội thảo, cũng như tuyên truyền, phổ biến chính sách liên quan đến quyền lợi người lao động.

Trước thực trạng đó, các đại biểu đã thống nhất đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động PBXH của Công đoàn trong thời gian tới. Các giải pháp bao gồm: Nâng cao năng lực và chất lượng đội ngũ cán bộ Công đoàn; Phát huy vai trò chủ động của các cấp Công đoàn; Tăng cường hợp tác với các bên liên quan, đặc biệt là Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp; Xây dựng chương trình truyền thông nhằm nâng cao nhận thức xã hội về vai trò của PBXH; Tạo điều kiện thuận lợi để người lao động tham gia phản biện; Xây dựng quy trình phản biện rõ ràng, chi tiết, đồng thời tăng cường cơ chế giám sát nhằm đảm bảo tính minh bạch, khách quan và hiệu quả trong hoạt động phản biện xã hội của Công đoàn.

Một số hình ảnh của buổi tọa đàm khoa học:

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm

Đồng chí Trần Hữu Nghĩa – Phó Trưởng Ban Dân chủ – Pháp luật, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. HCM phát biểu tại tọa đàm

TS. Tô Mạnh Cường – Trưởng Khoa Luật và Lý luận chính trị Trường Đại học Thủy Lợi phát biểu tại tọa đàm

Đồng chí Huỳnh Vĩnh Lâm – Phó Chủ tịch LĐLĐ Quận 1, TP. HCM phát biểu tại tọa đàm