Biến đổi khí hậu là một trong những vấn đề được nhắc đến rất nhiều trong thời gian gần đây bởi những tác động nặng nề của nó đến cuộc sống toàn nhân loại. Bão lụt, hạn hán những thiên tai bất thường chỉ là một số những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.
Một lần nữa, nhân Ngày Môi trường thế giới 5-6, hồi chuông cảnh báo về biến đổi khí hậu lại tiếp tục được rung lên, và kêu gọi mọi người cùng chung tay như chủ đề của năm nay: Trái đất cần chúng ta! Hãy liên kết chống lại biến đổi khí hậu.
Nhiều hiểm họa từ biến đổi khí hậu
Theo tài liệu phục vụ Ngày Môi trường thế giới của Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường, báo cáo của Cơ quan phát triển Liên hợp quốc năm 2007-2008 cho biết, Việt Nam sẽ là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Với tốc độ ấm dần lên của Trái đất như hiện nay, dự báo năm 2100 mực nước biển khu vực nước ta sẽ dâng lên khoảng 1m, làm cho 1/5 diện tích lãnh thổ bị ngập chìm trong nước, khoảng 22 triệu người dân sẽ bị mất nhà cửa và diện tích canh tác.
Theo thống kê của Tổng cục Môi trường, nhiệt độ trung bình của nước ta trong khoảng 50 năm qua (1951-2000) đã tăng lên 0,7 độ C. Số liệu quan trắc cũng cho thấy mực nước biển trong 50 năm tăng lên khoảng 20cm. Số đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến Việt Nam giảm đi rõ rệt trong hai thập kỷ gần đây. Năm 2007 chỉ có 16 đợt không khí lạnh, bằng 56% trung bình nhiều năm. Những năm gần đây, số cơn bão có cường độ mạnh nhiều hơn và dịch chuyển dần vào phía
Biến đổi khí hậu tác động đến nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế – xã hội. Sự ấm lên toàn cầu, hạn hán gia tăng đã khiến tài nguyên nước đang có nguy cơ suy giảm ở một số vùng, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, cung cấp nước sinh hoạt và sản xuất điện. Nước biển dâng làm giảm diện tích rừng ngập mặn, nguy cơ diệt chủng của các loài động, thực vật gia tăng. Nhiệt độ tăng cũng làm tiêu thụ điện năng cho sinh hoạt và công nghiệp tăng, trong khi đó ngành thủy điện bị ảnh hưởng do thay đổi lưu lượng nước vào hồ thủy điện. Ngành giao thông vận tải cũng bị ảnh hưởng tiêu cực do đây là ngành thải ra nhiều khí nhà kính, do vậy đòi hỏi phải áp dụng các công nghệ mới, ít chất thải hơn cũng như phải quy hoạch, thiết kế lại hệ thống hạ tầng kỹ thuật giao thông ở đất liền, trên biển và ven biển.
Hãy bằng những việc làm thiết thực
Trước những tác động, nguy cơ nhìn thấy được của hiện tượng trái đất ấm lên, Liên hợp quốc đã đưa ra nhiều thông điệp kêu gọi mọi người cùng chung tay chống lại biến đổi khí hậu, một trong những hiểm họa toàn cầu. Năm 2009 được Liên hợp quốc chọn là năm quốc tế về biến đổi khí hậu. Trước đó, Ngày Môi trường thế giới đã nhiều lần lấy chủ đề liên quan đến biến đổi khí hậu, năm 2006 chủ đề là “Sa mạc và hoang mạc hóa”, năm 2007 đưa ra chủ đề “Băng tan-một vấn đề nóng bỏng”, năm 2008 chọn vấn đề “CO2-hãy thay đổi thói quen”.
Việc thay đổi một số thói quen hằng ngày cũng có thể giúp ngăn chặn biến đổi khí hậu một cách thiết thực. Theo ông Lê Kế Sơn, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường: Chúng ta có thể sử dụng năng lượng một cách hợp lý, không nên lạm dụng các loại năng lượng. Hãy sử dụng bóng đèn compact, chỉ bật công tắc đèn khi cần thiết, sử dụng tối đa ánh sáng mặt trời. Hạn chế sử dụng các phương tiện giao thông cá nhân, khuyến khích đi xe đạp, xe buýt. Đó đều là những việc làm góp phần chống lại biến đổi khí hậu
GS.TS Nguyễn Đức Ngữ, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn cho rằng, mỗi cá nhân phải nhận thức được rằng năng lượng và hành động bảo vệ môi trường là hết sức quan trọng để làm cho thế giới tốt hơn. Cũng theo GS.TS Nguyễn Đức Ngữ, có rất nhiều biện pháp liên ngành và đòi hỏi chính sách phù hợp với từng địa phương để hạn chế tình trạng biến đổi khí hậu, đầu tiên chúng ta cần lên kế hoạch cẩn thận, chặt chẽ, nghiên cứu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, phải xem xét lại chiến lược phát triển và đưa ra biện pháp để giải quyết. Một vấn đề nữa là bảo đảm an ninh lương thực thông qua phát triển nông nghiệp, chúng ta cần nghiên cứu các vụ mùa có thể trồng ở khu vực ít mưa hơn.
MẠNH HƯNG – QĐND