Ngày 10/3/1946, báo Cứu quốc đăng thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đồng bào Nam Bộ, trong đó Người nhấn mạnh: “Tôi xin kính cẩn cúi chào vong linh các anh chị em đã bỏ thân vì nước và các đồng bào đã hy sinh trong cuộc đấu tranh cho nước nhà. Sự hy sinh đó không phải là uổng phí”.
Tiếp sau đó, trong thư gửi đồng bào miền Nam, Bác lại viết: “Tôi nghiêng mình trước hương hồn các chiến sỹ và đồng bào Việt Nam đã vì Tổ quốc hy sinh anh dũng”. Hơn nửa tháng sau, khi đi Pháp về, ngày 7/11/1946, Người đến dự lễ “Mùa đông binh sỹ” do Hội Liên hiệp Quốc dân Việt Nam tổ chức tại Nhà hát Lớn Hà Nội, vận động đồng bào đóng góp tiền của may áo trấn thủ cho chiến sỹ, thương binh, bệnh binh.
Ngày 19/12/1946, Bác Hồ ra Lời kêu gọi “Toàn quốc kháng chiến”. Nghe theo lời hiệu triệu của Bác, lớp lớp thanh niên đã lên đường. Trong chiến tranh ác liệt, nhiều chiến sỹ đã hy sinh anh dũng, một số bị thương, khiến đời sống gặp nhiều khó khăn. Trước tình hình ấy, tháng 6/1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đề nghị Chính phủ chọn một ngày trong năm là ngày “Ngày thương binh” để đồng bào ta có dịp tỏ lòng hiếu nghĩa, đền đáp công ơn của thương binh.
Hưởng ứng sáng kiến của Bác, một hội nghị trù bị đã khai mạc tại xã Phú Minh (Đại Từ – Thái Nguyên) gồm một số đại biểu Trung ương, khu và tỉnh. Hội nghị nhất trí lấy ngày 27/7 hằng năm là “Ngày thương binh -liệt sỹ”, tổ chức lần đầu tiên trong năm 1947.
Báo Vệ quốc quân số 11 ra ngày 27/7/1947 đăng thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi Thường trực Ban tổ chức “Ngày thương binh toàn quốc”. Đầu thư Người viết: “Đang khi Tổ quốc lâm nguy, giang sơn, sự nghiệp bị uy hiếp, ai là người xung phong trước hết để chống quân thù? Đó là những chiến sỹ nay đã trở thành thương binh”. Bác giải thích: “Thương binh là người đã hy sinh gia đình, hy sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đồng bào. Vì vậy, Tổ quốc và đồng bào phải biết ơn, giúp đỡ những người con anh dũng ấy”.
Cuối thư, Người vận động đồng bào nhường cơm, sẻ áo, giúp đỡ thương binh. Bản thân Người cũng xung phong góp chiếc áo lụa, một tháng lương và tiền ăn một bữa. Các nhân viên của Phủ Chủ tịch cũng hưởng ứng phong trào này và quyên góp được 1.127 đồng tặng thương binh.
Ngày 27/7/1948, trong một lá thư đầy tình thương, Bác viết: “Nạn ngoại xâm như trận lụt to đe doạ tràn ngập cả non sông Tổ quốc, đe doạ cuốn trôi tính mệnh tài sản, chìm đắm cả bố mẹ, vợ con dân ta. Trong cơn nguy ấy, số đông thanh niên yêu quý của nước ta đã quyết đem xương máu của họ đắp thành bức tường đồng, một con đê vững để ngăn cản nạn ngoại xâm tràn ngập Tổ quốc, làm hại đồng bào”.
Người viết: “Họ quyết liều chết chống quân địch, để cho Tổ quốc và đồng bào sống. Ngày nay, bố mẹ họ mất một người con yêu quý. Con dại trở nên mồ côi. Trên bàn thờ gia đình thêm một linh bài tử sỹ. Tay chân tàn phế của thương binh sẽ không mọc lại được và những tử sỹ sẽ không thể tái sinh”.
Học tập và làm theo tấm gương của Bác, những năm qua, cả nước đã xây dựng được 245.000 ngôi nhà tình nghĩa, sửa chữa 101.000 nhà, vận động, đóng góp giúp đỡ gia đình chính sách 3.950 tỷ đồng, giúp đỡ chăm sóc 32.000 cha mẹ liệt sỹ già yếu cô đơn, tặng 604.000 sổ tiết kiệm, 100% Bà mẹ Việt Nam Anh hùng được nuôi dưỡng, chăm sóc. Những việc làm này thể hiện lòng biết ơn, trách nhiệm của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với liệt sỹ, thương binh, gia đình có công với cách mạng. Bản thân những gia đình thương binh liệt sỹ, có công với nước cũng phấn đấu vượt khó vươn lên, xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc.
Bên cạnh những hoạt động đền ơn đáp nghĩa của các ban ngành, đoàn thể, trong nhiều năm qua, phong trào tặng VAC tình nghĩa, vườn tình nghĩa do Hội Làm vườn Việt Nam khởi xướng, phát động đã được HLV các cấp và xã hội hưởng ứng. Đến nay, sau gần 10 năm, đã có gần 100.000 VAC tình nghĩa, vườn tình nghĩa được tặng cho gia đình thương binh – liệt sỹ.
Đỗ Thông
Theo Báo Kinh tế nông thôn
