Tháng năm, giữa cái nắng oi ả của mùa hạ là một kì đồ án đầy bận rộn và khó khăn với những sinh viên năm cuối trường Đại Học Thủy Lợi chúng tôi. Trên con đường đi tìm gương mặt cho chuyên mục của mình chúng tôi dừng chân tại lớp 43Đ để gặp gỡ những gương mặt sinh viên có nhiều thành tích học tập xuất sắc, là đầu tầu trong các phong trào học tập nghiên cứu khoa học sinh viên và thi Olympic của khoa Thủy Điện. Tập thể 43Đ trong giai đoạn thực tập công nhân 
Thật không dễ dàng để gặp được những gương mặt ấy trong những ngày kết thúc thời gian làm đồ án tốt nghiệp đầy bận rộn này. Người đầu tiên mà chúng tôi gặp được đó là bạn Nguyễn Đức Nghĩa – lớp phó học tập 43Đ, người mà các bạn 43Đ vẫn nói với chúng tôi là xuất sắc nhất lớp. Nghĩa có nước da đen dáng người thanh cao trông rất đậm chất kĩ thuật. Tính tình cởi mở và thân thiện của Nghĩa đã khiến cho chúng tôi có một cuộc trò chuyện khá vui vẻ.
Bốn gương mặt tiêu biểu lớp 43Đ: Nghĩa, Giang, Khởi, Ngọc Anh(từ trái qua phải)
Nguyễn Đức Nghĩa – lớp phó học tập 43Đ
Vốn sinh ra trong một gia đình trí thức, bố làm cán bộ Thủy Lợi mẹ là một giáo viên, anh chị của Nghĩa cũng theo ngành của mẹ. Thiệt thòi hơn cho Nghĩa là bố mất khi bạn còn rất nhỏ. Lớn lên trên quê hương sông La núi Hồng, Nghĩa được nuôi dưỡng trong tình yêu thương của mẹ và sự đùm bọc của các anh chị em trong gia đình. Nhưng không giống các anh chị của mình, khi Nghĩa tốt nghiệp phổ thông cũng là lúc công trình thủy điện Sơn La đang trong giai đoạn lập kế hoạch. Trong đầu cậu đã có một suy nghĩ rất táo bạo: tại sao mình không tham gia vào công trình ấy nhỉ? Và đây chính là động lực để Nghĩa bước chân vào trường Thủy Lợi với số điểm khá cao 26.5đ, và chọn ngay chuyên ngành Công trình Thủy Điện.
Ngay từ khi vào giảng đường đại học, với mục đích rõ ràng, Nghĩa đã có một phương pháp học tập rất khoa học, cộng thêm tư chất thông minh sẵn có vì thế điểm số học tập của Nghĩa luôn luôn đứng đầu lớp. Cho tới thời điểm này điểm số trung bình chung học tập 5 năm mà bạn đã đạt được là 8.40. Nói về thành tích học tập của mình Nghĩa tỏ ra là một người rất khiêm tốn. Mặc dù thành tích học tập mà Nghĩa đã đạt được rất đáng nể. Bạn đã từng đạt 4 giải olympic cấp trường và hai giải Olympic quốc gia (trong đó có một giải nhì về Thủy lực và một giải nhì về cơ học đất). Ngoài những giải cao trong các kỳ thi olympic, Nghĩa còn rất say mê với nghiên cứu khoa học sinh viên. Ngay từ khi còn là sinh viên năm thứ ba Nghĩa đã đạt giải nhất nghiên cứu khoa học sinh viên cấp trường với đề tài: “Tự động hóa tràn xả lũ hồ Giầu Tiếng” với sự hướng dẫn của PSG.TS Lê Công Thành. Với thành tích học tập và công tác của mình Nghĩa đã vinh dự được kết nạp vào ĐCSVN vào ngày 20/05/2004 . Nghĩa đã vui vẻ tâm sự với chúng tôi: “Mình rất thích các môn học của Tthủy lợi và thực sự đam mê các môn này. Đặc biệt là môn “Kinh tế năng lượng” – một môn học nói về các vấn đề kinh tế có liên quan khi xem xét một dự án thuỷ điện ”. Bạn cũng cho chúng tôi biết quan điểm về phương pháp học tập của mình: “theo mình việc học tập do sinh viên là chủ yếu. Nếu ai đó không muốn học thì dù thầy cô có phương pháp giảng dạy hay đến mấy cũng không có nghĩa lý gì cả”. Nghĩa đã chia sẻ phương pháp học tập của mình cho mọi người. Với bạn, học trên lớp là chủ yếu, chú tâm giảng để nắm bắt bài ngay tại lớp. Ghi chép là tốt nhưng phải có chọn lọc và ghi theo ý hiểu của mình. Tiếp chuyện với Nghĩa chúng tôi thấy bạn không chỉ là người quan tâm đến học tập mà Nghĩa cũng là một người hiểu biết về cuộc sống rất phong phú và rất “sinh viên”. Khi nói về sinh viên kí túc xá, về tình yêu sinh viên Nghĩa cũng bộc bạch tâm sự: “theo mình sinh viên ngoài sự thông minh còn rất hiếu động bởi nhất quỉ nhì ma thứ ba học trò. Nhưng với mình không có khái niệm tình yêu sinh viên. Vì khi nói đến “tình yêu sinh viên” sẽ hiểu là tình yêu theo phong trào và mang tính thời vụ. Ở lứa tuổi nào cũng có tình yêu và tình yêu ở lứa tuổi nào cũng rất đẹp ”. Đặc biệt chúng tôi nhận thấy ở người bạn này là tinh thần tập thể rất cao. Khi tiếp chuyện với chúng tôi bạn vẫn không quên cho chúng tôi biết về tập thể 43Đ – một tập thể đoàn kết luôn đi đầu trong các phong trào của khoa Thuỷ Điện. Các thành tích mà các bạn đã đạt được, cũng như những gương mặt sinh viên có nhiều đóng góp cho tập thể lớp. Một trong những gương mặt mà bạn giới thiệu cho chúng tôi là : Phạm Văn Khởi – bí thư Chi đoàn 43Đ.
Phạm Văn Khởi – Bí thư Chi đoàn 43Đ
Ấn tượng của chúng tôi về Khởi là một lời nhận xét chân thành của Nghĩa: “Ý chí vươn lên trong cuộc sống và trong học tập của Khởi khiến cho mọi người xung quanh rất khâm phục. Một người bạn xuất sắc trong học tập nhưng có một cuộc sống rất giản dị và đời thường”.
Khác với Nghĩa, khởi sinh ra và lớn lên trong một gia đình làm nông nghiệp. quê hương Núi Ngự – thơ Xương –
“Ruộng lúa kia cha trồng, mẹ xới
Hạt thóc vàng chín giọt mồ hôi ”
Có lẽ chính sự vất vả của người dân làm nông nghiệp đã cho Khởi một ý chí vươn lên trong cuộc sống. Ngay từ khi còn học phổ thông Khởi đã luôn có mặt trong các đội học sinh giỏi của trường. Qua năm năm học với điểm số trung bình 8.31, Khởi là một tấm gương sáng với tập thể 43Đ. Cậu sinh viên với 3 giải Olympic cấp trường và ba giải olympic quốc gia – một bí thư Chi đoàn mẫu mực, một đảng viên luôn đi đầu trong các phong trào học tập của lớp. Chúng tôi được nghe nói về Khởi không chỉ qua Nghĩa và các bạn 43Đ mà qua các bạn sinh viên các khoa khác. Những người bạn đồng hành cùng Khởi qua các kì thi Olympic cấp trường và cấp quốc gia. Chàng sinh viên 4 năm trong kí túc xá, nhiều khó khăn không chỉ về vật chất mà còn nhiều cám dỗ khác nhưng Khởi vẫn luôn thể hiện được bản lĩnh của một thanh niên ưu tú, một sinh viên đang học tập dưới mái trường đại học Thủy Lợi. Không chỉ xuất sắc trong học tập, Khởi còn là một bí thư có trách nhiệm trong lớp, được sự tín nhiệm cao của các đoàn viên chi đoàn 43Đ. Trong bất kì hoàn cảnh nào bạn cũng vượt qua và đi đầu trong các phong trào, hoạt động. Những sinh viên xuất sắc như Nghĩa khi nhận xét về Khởi còn phải thốt lên : “Đôi khi nhìn Khởi và xem lại mình, mình thấy hổ thẹn vì Khởi có một ý chí và nghị lực rất đáng khâm phục”. Tiếp chuyện với Khởi chúng tôi thấy thật ấn tượng trước một bạn nam hết sức lịch sự và khiêm tốn. Khởi vui lòng cho chúng tôi hay: “mình tham gia các phong trào thi Olympic và nghiên cứu khoa học là để hiểu thêm về kiến thức các môn học chứ không hề nghĩ rằng tham gia là để thi quốc gia”. Khởi cũng bày tỏ rõ ý kiến của mình về phương pháp học tập:“Theo mình học ở đâu cũng thế thôi nếu mà mình phấn đấu chắc chắn sẽ có kết quả tốt”. Qua Khởi chúng tôi còn được biết thêm một gương mặt nữa của 43Đ mà khi nhắc đến cái tên thân thuộc ấy, Khởi và Nghĩa cho chúng tôi hay “niềm tự hào của lớp mình”.
Lê Thị Minh Giang – Phó bí thư 43Đ
Đó là Lê Thị Minh Giang – nữ phó bí thư Chi đoàn- nữ đảng viên trẻ và là “một cô gái xinh xắn, mạnh mẽ cứng rắn nhưng bản chất rất dịu dàng như bao cô gái thuỷ lợi khác” – theo lời nhận xét của Nghĩa.
Khác với Nghĩa và Khởi, Lê Thị Minh Giang – đến từ đất lụa Hà tây. Sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống làm Thuỷ Lợi. Từ lúc nhỏ Giang đã biết đến hai chữ “Thuỷ điện” qua những bản thiết kế của cha, những con số trong bản tính toán của mẹ và cả những chuyến công tác dài ngày trên các công trình thuỷ điện Yaly, Hoà Bình mà bố Giang đã trực tiếp thi công. Chính điều đó đã tạo cho Giang một ước muốn trở thành một kĩ sư ngành điện như cha. Là con gái học thuỷ lợi là rất khó người ta vẫn thường ví von rằng:
“Năm năm với chín kì thi
Một kì đồ án còn gì là xuân”
Ấy thế mà Giang đã vui vẻ cho chúng tôi hay: “Công việc học hành không hề vất vả, bởi thầy cô giáo rất nhiệt tình với sinh viên và Giang cũng rất thích các môn học chuyên ngành Thủy Lợi.”. Theo Giang con gái Thuỷ Lợi rất nhiệt tình dễ hoà đồng và khá năng động. Nếu mọi người đều biết kết hợp hài hoà giữa học, chơi và nghỉ ngơi thì chắc chắn những trở ngại về “tuổi xuân” sẽ không bị ảnh hưởng. Giang cũng cho hay: “là con gái kĩ thuật phải biết tự tin vào bản thân mình, bởi người khác nhìn vào bản thân mình qua tính cách chứ không phải qua hình thức”. Có lẽ chính vì vậy mà mặc dù ngành thuỷ điện một trong những chuyên ngành khó nhất của trường ta, nhưng cô gái ấy đã không bị những khó khăn của kĩ thuật làm chùn bước. Điểm trung bình năm năm học của Giang là 7.8 – một kết quả không chỉ khiến cho các bạn nữ mà còn rất nhiều bạn nam phải nể phục. Không những thế Giang còn là một Phó bí thư có trách nhiệm. Bằng lòng nhiệt tình của mình Giang đã luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ của một cán bộ Chi đoàn. Cùng với Khởi, Nghĩa và Giang, cán sự lớp 43Đ đã luôn có gắng hết mình để xây dựng 43Đ thành một tập thể vững mạnh.
Phan Ngọc Anh
Đến với tập thể 43Đ chúng tôi còn được gặp Phan Ngọc Anh gương mặt đạt giải nhì quốc gia môn thuỷ lực năm 2004. Ngọc Anh là một trong số những sinh viên trong lớp 43Đ có một cách học rất đặc biệt:
“Học mà không chơi là chôn vùi tuổi trẻ
Chơi mà không học là bán rẻ tương lai”
Ngọc Anh đã vui vẻ cho chúng tôi hay: hai năm đầu mình thích chơi hơn học vì thế có thể nói là một sinh viên “cá biệt”. Nhưng lúc chơi chán rồi mình lại thích học đặc biệt là từ khi vào chuyên ngành. Chính khi học mình mới thấy vui hơn. Từ trước đến giờ với sinh viên thuỷ lợi luôn ví von: “lơ mơ như cơ lí thuyết, nhưng thuỷ lực còn cực hơn cơ” ấy vậy mà niềm đam mê của Ngọc Anh trong giảng đường Đại học lại là các môn chuyên ngành Vật lý và Cơ học. Đúng là “đơm hoa sẽ kết trái” Ngọc Anh đã có được những kết quả xứng đáng mà công sức của bạn đã bỏ ra.
Các bạn sinh viên lớp 43Đ hầu hết đến từ các tỉnh lẻ, mỗi người một hoàn cảnh, một tính cách khác nhau. Nhưng họ luôn luôn đoàn kết gắn bó giúp đỡ nhau trong khó khăn. Đặc biệt với cương vị là cán bộ lớp Nghĩa, Khởi và Giang đã xác định: Cán bộ lớp phải là cầu nối các thành viên trong lớp với nhau, trong các phong trào học tập, công tác cán bộ lớp phải luôn là người đầu tầu. Chính vì lẽ đó các bạn ấy đã rất cố gắng động viên thúc đẩy và xây dựng tập thể lớp 43Đ. Nghĩa đã tâm sự với chúng tôi “từ trước đến giờ các thầy cô giáo luôn nhìn nhận sinh viên khoa Đ lười học hơn các khoa khác, bọn mình muốn làm gì đó để thay đổi cách nhìn này”. Có lẽ chính vì vậy không chỉ có Khởi, Nghĩa và Giang mà tập thể các bạn 43Đ đã rất cố gắng trong các phong trào đoàn thể cũng như trong học tập. Thành tích mà các bạn đóng góp cho trường đâu chỉ là những giải olympic của Khởi của Nghĩa mà còn có giải nhì môn thuỷ lực quốc gia của Phan Ngọc Anh, giải nhì tin học quốc gia khối không chuyên của Nguyễn Công Tuấn, và tổng cộng 15 đề tài nghiên cứu khoa học. Với những thành tích này tập thể 43Đ đã góp phần làm đẹp thêm bảng thành tích của nhà trường.
Chúng tôi đã có một buổi gặp gỡ thật ấn tượng với các thành viên 43Đ. Những con người giản dị và đời thường nhưng lí tưởng và chí vươn lên trong học tập cũng như trong cuộc sống của họ thật đáng trân trọng. Không chỉ có Khởi, Nghĩa, Giang, Ngọc Anh mà còn biết bao các sinh viên Thuỷ Lợi khác cũng đang ngày đêm miệt mài với sách vở, với những bản vẽ công trình, những con số thống kê… để xây dựng cho mình một nền tảng kiến thức góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày một đẹp hơn.
Chúc cho các bạn 43Đ, những sinh viên năm cuối của trường thuỷ Lợi bằng lòng nhiệt tình, say mê học tập nghiên cứu của mình hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Đồ án tốt nghiệp và hãy mang những kiến thức đã học xây dựng nên những công trình thuỷ lợi “mang tầm cao tương lai”. Như lời câu hát “Hãy hiến dâng sức mình với trái tim nhiệt tình vì những ước mơ xanh” . Tương lai đang rộng mở và chờ đón các bạn.
Vân Khánh và Phạm Thơm thực hiện
Mọi góp ý xin gửi về địa chỉ guongmat@wru.edu.vn