Chân dung Giáo sư Marcel Stive
Sự nghiệp khoa học
Giáo sư Marcel J.F. Stive sinh ngày 25/02/1951 tại Amsterdam, Hà Lan. Ông tốt nghiệp Đại học Công nghệ Delft (TU Delft), Hà Lan năm 1977 và nhận bằng Tiến sĩ năm 1988. Ông đã đảm nhiệm nhiều vị trí công tác tại Phòng thí nghiệm Thủy lực Delft (WL | Delft Hydraulics), Giáo sư Đại học Bách khoa Catalonia ở Barcelona, Tây Ban Nha và Giáo sư Đại học Công nghệ Delft.
Giáo sư Marcel Stive, với hơn 40 năm kinh nghiệm về kỹ thuật thủy lực, hình thái học ven biển, sinh-địa mạo ven biển, quản lý vùng vùng bờ và cửa sông. Ông là một chuyên gia đầu ngành về nghiên cứu thực địa, thí nghiệm mô hình vật lý và các mô hình toán dựa trên quá trình vậy lý và đóng góp vào rất nhiều dự án thuộc các lĩnh vực kỹ thuật bờ biển, cửa sông, hải cảng và công trình ngoài khơi ở Châu Âu, Châu Á, Châu Phi và Châu Mỹ.
Ngoài việc là thành viên của nhiều ủy ban của Chính phủ Hà Lan về các vấn đề thủy lợi, Giáo sư Marcel Stive còn tích cực đóng góp vào sự nghiệp thủy lợi của nhiều quốc gia trên thế giới như là cố vấn của Chính phủ Việt Nam về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long, cố vấn cho Chính phủ Myanmar về phát triển bền vững tài nguyên nước quốc gia, cố vấn cho Trung Quốc về cải tạo đất vùng Giang Tô và cố vấn cho Hoa Kỳ về vùng cửa sông Mississippi và vịnh San Francisco.
Giáo sư Marcel Stive là một nhà khoa học danh tiếng với nhiều đóng góp khoa học cho cộng đồng quốc tế. Ông đã hướng dẫn thành công 12 nghiên cứu sau tiến sĩ, 36 tiến sĩ và khoảng 400 thạc sĩ thuộc nhiều quốc tịch. Ông thường xuyên công bố các nghiên cứu trên các tạp chí chuyên ngành nổi tiếng và tham gia nhiều hội thảo chuyên ngành lớn để trình bày những tham luận quan trọng, có ảnh hướng lớn đến sự phát triển của chuyên ngành. Ông đã xuất bản hàng chục đầu sách cùng hàng trăm bài báo khoa học và có chỉ số Google Scholar H-index rất ấn tượng là 55. Ông là “cha đẻ” của phát minh “Động cơ Cát” (Sand Motor), một công trình có tính biểu tượng của Hà Lan về ứng dụng phương pháp “Xây dựng cùng Thiên nhiên” để bảo vệ bờ biển trước biến đổi khí hậu.
Hành trình gắn bó với Việt Nam
Từ năm 2002, Giáo sư Stive đã bắt đầu hành trình hợp tác với Trường Đại học Thủy lợi. Ông là người khởi xướng và trực tiếp xây dựng đề xuất kết nối giữa Đại học Thủy lợi và Đại học Công nghệ Delft. Một trong những thành tựu nổi bật của ông là vai trò Giám đốc Dự án NICHE VNM 106 (2012-2016) do Chính phủ Hà Lan tài trợ, nhằm nâng cao năng lực đào tạo và nghiên cứu trong bối cảnh biến đổi khí hậu.
Nhờ dự án này, Trường Đại học Thủy lợi đã phát triển ba chương trình Thạc sĩ chất lượng cao giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh, gồm Quản lý tổng hợp tài nguyên nước (IWRM), Kỹ thuật và quản lý vùng bờ (CEM), quản lý thiên tai (DM). Chương trình được triển khai dưới sự giám sát và kiểm định liên tục theo định kỳ về chất lượng, tính phù hợp và liên kết của chương trình đào tạo với thị trường. Chương trình không chỉ nâng cao trình độ chuyên môn và ngoại ngữ cho đội ngũ giảng viên mà còn góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế
Người thầy tận tâm với học trò Việt Nam
Với vai trò là một nhà giáo, Giáo sư Stive đã trực tiếp hướng dẫn 15 học viên và NCS Việt Nam, trong đó có 5 tiến sĩ và 5 thạc sĩ từ Trường Đại học Thủy lợi, nhiều người trong số đó đã trở thành những nhà khoa học và giảng viên xuất sắc, như PGS.TS Trần Thanh Tùng – Phó Trưởng Khoa Công trình, GS.TS Thiều Quang Tuấn hay PGS.TS Nghiêm Tiến Lam (Khoa Công trình). Không chỉ truyền đạt các kiến thức chuyên môn, GS Marcel Stive còn là một người thầy tận tình và mẫu mực truyền cảm hứng cho học trò về những điều tử tế trong cả suy nghĩ lẫn trong các hành động cụ thể. Ông đã có rất nhiều việc làm cụ thể giúp đỡ các du học sinh Việt Nam vượt qua những khó khăn trong cuộc sống như các vấn đề về gia đình, sức khỏe…
Giáo sư Stive cùng các học trò là giảng viên Trường Đại học Thủy lợi
Đóng góp cho Chính phủ Việt Nam và giải quyết các vấn đề cấp bách
Ngoài công tác đào tạo, Giáo sư Stive còn để lại dấu ấn qua những nghiên cứu thực tiễn, giải quyết các vấn đề cấp bách của Việt Nam trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Là thành viên của Ủy ban Liên chính phủ Việt Nam – Hà Lan về thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước, ông đã cố vấn cho Chính phủ Việt Nam và đóng góp vào các kế hoạch quan trọng như phát triển Đồng bằng sông Cửu Long và quản lý nước sông Hồng.
GS. Marcel Stive tham gia Phiên họp thứ 3 của Ủy ban liên chính chủ Việt Nam – Hà Lan về thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước, năm 2013
Giáo sư Stive đã tích cực tham gia nghiên cứu hiện tượng xói lở bờ biển tại Cửa Đại, Hội An, Quảng Nam. Năm 2015, ông dẫn đầu đoàn nghiên cứu Hà Lan, phối hợp với các cơ quan Việt Nam, đưa ra các giải pháp ứng dụng công nghệ tiên tiến để phục hồi bãi biển. Những nỗ lực này đã được ghi nhận bằng Kỷ niệm chương của UBND tỉnh Quảng Nam (tháng 10/2015). Ông cũng tham gia nghiên cứu dòng chảy nguy hiểm tại bờ biển Vũng Tàu và cơ chế suy giảm rừng ngập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển du lịch bền vững.
GS. Marcel Stive nhận kỷ niệm chương của UBND tỉnh Quảng Nam do những đóng góp trong phòng chống xói lở bờ biển Cửa Đại và bồi lấp cửa sông Thu Bồn, tháng 10/2015
GS.TS Trịnh Minh Thụ – Hiệu trưởng tặng quà tri ân GS. Marcel Stive
Trường Đại học Thủy lợi tổ chức tri ân Giáo sư Marcel Stive năm 2023
Với những cống hiến của mình, giáo sư Marcel Stive đã nhận được nhiều danh hiệu cao quý của các quốc gia và tổ chức trên thế giới. Năm 2011, ông được trao bằng danh dự tại Đại học Lund ở Thụy Điển nhờ những đóng góp khoa học quan trọng của ông trong việc tìm hiểu tác động của biến đổi khí hậu đến các vùng ven biển trên thế giới. Năm 2013, ông được phong danh hiệu Hiệp sĩ Sư tử Hà Lan cho những đóng góp trong nghiên cứu, giảng dạy và tư vấn. Năm 2015, ông được nhận cả Giải thưởng của Hội nghị Trầm tích Ven biển 2015 và Giải thưởng Kỹ thuật Ven biển Quốc tế từ Hiệp hội Kỹ sư Xây dựng Hoa Kỳ. Với những đóng góp to lớn cho Việt Nam, năm 2019, Giáo sư Marcel Stive đã vinh dự được Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam trao Huy chương “Vì sự nghiệp giáo dục” và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp phát triển ngành Thủy lợi Việt Nam”.
Đối với Trường Đại học Thủy lợi, ông không chỉ là một nhà khoa học xuất sắc mà còn là một người bạn lớn, luôn sát cánh trong công việc và cuộc sống. Những bài giảng, nghiên cứu và sự tận tâm của ông đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ giảng viên và sinh viên của Nhà trường.
BV – Ảnh: Tổng hợp
📌 𝐇𝐮̛𝐨̛̉𝐧𝐠 𝐮̛́𝐧𝐠 𝐜𝐡𝐮̛𝐨̛𝐧𝐠 𝐭𝐫𝐢̀𝐧𝐡 “𝐆𝐢𝐚 đ𝐢̀𝐧𝐡 𝐓𝐡𝐮̉𝐲 𝐥𝐨̛̣𝐢 – 𝐓𝐡𝐮𝐲𝐥𝐨𝐢‘𝐬 𝐅𝐚𝐦𝐢𝐥𝐲”
Bài viết này cũng là lời hưởng ứng chương trình xét tặng danh hiệu “Gia đình Thủy lợi” do Trường Đại học Thủy lợi phát động, nhằm tôn vinh những gia đình có truyền thống nhiều thế hệ học tập, công tác tại Trường.