Tại TP. Hải Dương, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Mai Ái Trực đã làm việc với lãnh đạo UBND tỉnh Hải Dương về tình hình cung cấp nước cho nông nghiệp và các nhu cầu sử dụng khác, nhằm tìm giải pháp tổng thể xử lý vấn đề chia sẻ nguồn nước trên lưu vực sông Hồng. “Trong khi nguồn nước trời cho chỉ có thế thôi, không nhiều hơn được, vấn đề là chúng ta quản lý thế nào cho tốt”, Bộ trưởng nói. Cùng dự buổi làm việc với Bộ trưởng có Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Nguyễn Thái Lai, Phó Vụ trưởng Vụ Khí tượng thủy văn Lê Công Thành, Phó Chánh văn phòng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Văn Hợp.
Hải Dương cần sớm có một báo cáo chi tiết đánh giá hiệu quả xả nước hồ thủy điện, vấn đề tiêu nước – chống úng, giao thông thủy, chất lượng môi trường nước… Ta phải giải bài toán một cách tổng thể, toàn diện chứ không phải chỉ giải quyết từng mặt một ” – Đó là yêu cầu của Bộ trưởng Mai Ái Trực đối với lãnh đạo UBND tỉnh và các ngành chức năng trong chuyến làm việc này. Ghi nhận những cố gắng của tỉnh Hải Dương thời gian qua trong việc tận dụng tối đa hiệu quả xả nước từ các hồ thủy điện, nhưng Bộ trưởng cũng thẳng thắn: “Nạo vét kênh mương, hạ thấp cốt các công trình trạm bơm tưới xây mới… cũng cần làm nhưng không phải là vấn đề chính, một khi dòng chảy trên sông Hồng cạn kiệt. Sẽ không chỉ tính toán chuyện tưới mà ngay cả xả nước ra cửa sông Hồng cũng phải tính. Phải duy trì dòng chảy với lưu lượng và mực nước nhất định, nếu không nước mặn sẽ lấn vào sâu. Không xả nước ra cửa sông thì hệ sinh thái thủy sinh cũng bị ảnh hưởng bất lợi”.
Theo Bộ trưởng, nghe đánh giá hiệu quả xả nước từ các hồ thủy điện trong 3 đợt xả vừa qua ở Hải Dương chính là để bàn vấn đề quản lý nguồn nước như thế nào cho tốt, để phục vụ không chỉ cho nông nghiệp, phát điện mà cho cả giao thông, du lịch, bảo vệ môi trường nước… “Các hồ chứa thủy lợi trên cả nước chỉ đạt 7 tỷ m3, nhỏ hơn rất nhiều so với nước ở các hồ thủy điện – tới 25 tỷ m3 vào năm 2012. Vì vậy, điều tiết nước trên các hồ chứa thủy điện phục vụ đa mục tiêu là vấn đề rất lớn trong quản lý tài nguyên nước”, Bộ trưởng nói.
Cũng theo Bộ trưởng Mai Ái Trực, nhu cầu của các ngành sử dụng nước ngày càng tăng lên. Gần đây, xung quanh việc xả nước hồ Hòa Bình và các công trình thủy lợi trên thượng nguồn đảm bảo nước phục vụ vụ đông xuân, có những ý kiến khác nhau, đặt vấn đề nên xử lý thế nào trước tình trạng có sự “căng kéo” về nguồn nước. “Sau khi làm việc với Hải Dương và một số địa phương, chúng tôi sẽ họp với một số Bộ ngành để thống nhất đề xuất Thủ tướng Chính phủ những giải pháp chia sẻ lợi ích sử dụng nguồn nước sông Hồng một cách tối ưu”.
Về vấn đề cụ thể, có nên xả nước từ các hồ thủy điện trong giai đoạn triều cường, Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Nguyễn Thái Lai cho rằng yêu cầu thời điểm xả nước hồ thủy điện trùng với thời kỳ triều cường đúng về lý thuyết, nhưng phải xem xét thời kỳ triều cường hay thời kỳ triều lửng thì tốt hơn để duy trì mực nước cao. “Bởi khi triều cường, mực nước vừa lên cao đã xuống thấp ngay. Cục chúng tôi đi khảo sát một số tỉnh, cũng như Hải Dương, hầu hết đều đề nghị chỉ nên xả lấy nước 2 đợt thay vì 3”.
Theo ông Trần Nhật Bình, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương, việc Chính phủ cho phép xả nước ở các hồ thủy điện vừa qua để nâng cao mực nước trên các sông trục đã góp phần to lớn cho việc khắc phục khó khăn về nguồn nước trong giai đoạn đổ ải, tiết kiệm được rất nhiều kinh phí, đồng thời cung cấp đủ nước cho đời sống dân sinh kinh tế của khu vực. Tuy nhiên vẫn theo ông Bình, Hải Dương là tỉnh nằm cuối nguồn của hệ thống Bắc Hưng Hải nên trong các đợt xả nước đổ ải, diện tích cục bộ vùng cao, vùng xa vẫn khó khăn về nguồn nước.
Ông Bình không giấu băn khoăn khi đề cập đến vấn đề an toàn của hệ thống đê trục chính Bắc Hưng Hải: “Năm ngoái, Hải Dương xảy ra 8 sự cố, bị xệ đê, sạt kè, lở bờ sông trong khi mực nước lên không cao. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn của nhân dân trong mùa mưa”. Tán thành với ý kiến này, ông Hoàng Bình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng Hải Dương sợ hạn không bằng sợ úng.
Cùng ngày, đi khảo sát công trình cống Cầu Xe ở xã Quang Trung, cống An Thổ ở xã Nguyên Giáp (Tứ Kỳ) giúp tiêu nước từ hệ thống Bắc Hưng Hải ra sông Thái Bình, sông Luộc, lắng nghe ý kiến của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường, Công ty Kỹ thuật công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải, Bộ trưởng nói: Quả đáng giật mình khi các đồng chí lo úng còn hơn lo hạn. Đây là vấn đề rất đáng quan tâm.
Theo MONREnet