Báo cáo tham luận “Phương pháp học tập hiệu quả và phấn đấu ở bậc Đại học”
Kính thưa các quý vị đại biểu!
Kính thưa các thầy cô giáo!
Thưa toàn thể các bạn sinh viên!
Năm học 2010-2011 đã khép lại với cả trường ĐH Thuỷ Lợi chúng ta. Hôm nay trong buổi lễ tổng kết này chúng ta vui mừng nhìn lại những thành tích đã đạt được trong năm qua để rút ra những kinh nghiệm cho năm học sắp tới, một năm học hứa hẹn nhiều khó khăn đối với mỗi sinh viên. Tại buổi lễ tổng kết ngày hôm nay tôi xin phép được chia sẻ với các bạn kinh nghiệm học tập và phấn đấu của bản thân cùng trao đổi và thảo luận với tất cả các bạn, để chúng ta có thể có được thành tích tốt trong học tập. Trước hết là tốt cho bản thân chúng ta, sau đó là góp phần vào thành tích chung của Khoa, của Trường.
Có thể nói với mỗi sinh viên chúng ta học tập là một trong những nhiệm vụ hàng đầu. Học là một việc khó, chẳng vậy mà Trần Tế Xương đã viết lên vần thơ để diễn tả cái khó trong học tập, thi cử nói chung và đồng thời bày tỏ tâm sự của ông:“Học đã sôi cơm nhưng chưa chín. Thi không ngậm ớt thế mà cay” Học tập không phải là vấn đề mới mẻ đối với chúng ta. Ít nhất là nó đã gắn bó với chúng ta được 12 năm. 12 năm với học tập, có người cho nó là một ngưới bạn trên cả quãng đường đời, là niềm vui, niềm hạnh phúc; có người lại coi nó như nỗi ám ảnh thường trực mỗi khi đến trường; có người lại coi nó không còn tồn tại trong tâm trí của mình. Tuy nhiên, đại đa số sinh viên hiện nay, bao gồm tôi và bạn, có nhiều lần xem chuyện học như một gánh nặng phải đeo bám suốt mười mấy năm. Những bài tập khó, những đợt kiểm tra và những bài học khó nuốt, chúng ta thường dùng một kế sách, đó là: đối phó. Để việc học được tốt nhất, đem lại hiệu quả cao, chúng ta nên có những phương pháp học tập tích cực. Chính các phương pháp học tập tích cực sẽ giúp chúng ta có được vốn kiến thức quan trọng, giải thích được nhiều hiện tượng khoa học trong đời sống và cũng là hành trang vững chắc nhất trên con đường sự nghiệp sau này. Muốn được như thế chúng ta phải cố gắng học tập khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Sau đây tôi muốn được chia sẻ với các bạn “Phương pháp học tập, phấn đấu ở bậc đại học”. Mong rằng những chia sẻ kinh nghiệm, kĩ năng, phương pháp này giúp cho việc học tập của các bạn sinh viên đặc biệt là tân sinh viên đạt được hiệu quả cao.
Như các bạn đã biết, sự khác nhau về phương pháp học ở bậc phổ thông và bậc đại học là: đại học là tự học, tự học tức là sinh viên phải biến quá trình đào tạo của người thầy trở thành quá trình tự đào tạo của mình. Người thầy giữ vai trò chỉ cho chúng ta hướng đi, hướng tiếp cận vấn đề. Trong giờ giảng, khác với bậc phổ thông, thầy cô ghi đề mục rõ ràng còn ở đại học chỉ nêu ra chương mục. Do đó đòi hỏi sinh viên phải có sự tập trung cao độ, biết cách chắt lọc, lựa chọn trong quá trình ghi chép. Bởi vậy không hẳn ghi đủ ý thầy là thi được điểm cao. Hiện nay, có rất nhiều phương pháp học tập khác nhau, bằng các phương tiện khác nhau. Nhưng tựu chung vẫn là tự học. Khả năng độc lập trong học tập, tư duy sẽ giúp bạn tiến bộ nhanh. Dù cho là phương pháp nào đi chăng nữa thì cũng có một số yếu tố mà bạn nên quan tâm:
– Luôn chuẩn bị bài trước khi đến lớp bao gồm: làm bài tập về nhà, học lại bài cũ và xem qua bài sẽ học trước khi lên lớp. Công đoạn này sẽ giúp các bạn có thể nắm được 30 đến 50% kiến thức. Khi trên lớp các bạn chú ý nghe giảng để nắm được dàn bài, các khái niệm hoặc công thức là ta đã nắm được 70% kiến thức. Khi về nhà ta xem lại sách vở tức là xem lại lý thuyết, cố gắng nhớ các phần cô giáo giảng trên lớp, kết hợp với trả lời và làm bài trong sách gioá trình. Như thế là ta nắm được 90% kiến thức. Còn lại 10% chính là do chúng ta áp dụng kiến thức đã học vào thực tế cuộc sống, là kĩ năng của mỗi người . Cách này giúp ta học môn học vững hơn. Hơn nữa nó giúp ta tiếp thu kiến thức nhanh hơn, học thuộc bài dễ hơn. Điều quan trọng nhất là phải tập trung khi ở trên lớp cũng như ở nhà. Khi học bạn cần thực sự tập trung vào một môn học duy nhất trong thời gian nhất định. Để làm được điều đó bạn nên thả lỏng bộ não không nghĩ tới những việc khác, nên cất sách vở của những môn không liên quan để tránh phân tâm.
– Luôn hoàn thành bài hôm nay và chuẩn bị tốt bài vở ngày mai. Thời gian chỉ cho chúng ta đúng một thứ: hiện tại. Nếu khoảng 9h tối, bạn ngồi vào bàn và thấy hàng đống bài tập, bạn tự hứa với lòng mình: “Thôi, nghỉ chút đã, mai làm vẫn kịp”. Bạn đi ngủ, dĩ nhiên là một giấc mơ đẹp. Hôm sau, khoảng 9h tối, bạn ngồi vào bàn và thấy hàng đống bài tập, bạn tự hứa với lòng mình: “Thôi, nghỉ chút đã, mai làm vẫn kịp”. Hôm kia, cũng vậy, cái vòng lặp đó sẽ lặp mãi không ngừng. Nếu bạn không chịu thay đổi. Ngạn ngữ Anh có một câu rất hay: “Hôm qua là quá khứ, ngày mai là điều bí mật,và hôm nay là một món quà. Đó là lí do tại sao người ta gọi thì hiện tại là “present”, tức là “món quà ”.
– Sắp xếp thời gian hợp lý, chia nhỏ công việc để dễ dàng thực hiện. Giả sử tuần sau bạn có một bài kiểm tra 1 tiết, nội dung nằm trong 5 bài học. Nếu như bạn chờ đến sát ngày kiểm tra mới chịu ngồi vào bàn học thì sẽ không hiệu quả. Thay vào đó, mỗi ngày bạn dành ra 15 phút buổi sáng và 15 phút buổi tối để ôn một trong 5 bài đó, và dành 20 phút vào ngày cuối cùng để ôn lại toàn bộ. Kết quả sẽ khác. Kiến thức sẽ được khắc sâu hơn, việc học cũng trở nên dễ dàng hơn, và bạn sẽ không bị áp lực nhiều.
– Phương pháp học theo tín chỉ đòi hỏi sinh viên phải thảo luận nhiều. Vậy sinh viên cần phải chuẩn bị những gì cho giờ thảo luận? Bạn hãy quan niệm học như một con đường đi có nhiều khó khăn và thách thức. Và ở đó người thầy chỉ là bạn đường. Bản thân thầy không phải là “cẩm nang” nhưng qua người thầy, chúng ta có thể tiếp cận những kho tàng chuyên môn, kho tàng tư liệu, giáo trình. Đặc biệt, người thầy sẽ giúp chúng ta có được phương pháp học hiệu quả. Như vậy giờ thảo luận thầy là người nêu ra vấn đề, chỉ ra cách tiếp cận vấn đề. Sinh viên cần mạnh dạn, trao đổi thoải mái thể hiện mình. Một hạn chế lớn nhất của số đông sinh viên hiện nay đó là: ngại phát biểu, sợ sai nên dè dặt. Thảo luận chính là giờ học dành cho sinh viên, sinh viên hoàn toàn có quyền chủ động, trao đổi, đưa ra những ý kiến của cá nhân.
– Bên cạnh đó bạn phải biết cách tiếp cận nguồn tài liệu như thế nào? Trong xu thế hội nhập và phát triển như hiện nay, nguồn tài liệu phục vụ cho việc học tập đã không còn là vấn đề quá khó khăn. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay với một số sinh viên lại băn khoăn về cách tiếp cận, chọn lọc giáo trình, tài liệu tham khảo, đề cương môn học… Sinh viên nên tìm nguồn tài liệu, giáo trình theo sự hướng dẫn của thầy cô, thầy cô sẽ sắp xếp cho các em nguồn tài liệu theo thứ tự ưu tiên. Cách học tốt nhất, hiệu quả nhất là thường xuyên chú ý nghe giảng, học phần nào, học bài nào nắm chắc bài đó. Có rất nhiều bạn lười đọc sách hoặc đọc không đúng cách dẫn đến không thể hiểu kỹ các vấn đề mình đang học. Tôi có một số chú ý dành cho các bạn như sau:
1. Đọc 5 phút và suy nghĩ 1 giờ. Đã đọc sách là đọc tích cực, có suy nghĩ, đọc sách làm việc tri thức như vậy mới có thể lĩnh hội được những gì mà tác giả viết sách muốn truyền đạt. Không được đọc theo kiểu “ăn tươi nuốt sống” những con chữ như vậy có lẽ sẽ không lắng đọng được gì trong đầu cả.
2.Phải đọc sách với cây bút chì trên tay. Nghĩa là phải biết ghi lại những gì cần thiết, phải biết đánh dấu những trang quan trọng, những phần bổ ích để khi cần nghiên cứu lại sẽ thuận lợi và hiệu quả lĩnh hội cũng cao hơn.
3. Phải biết chọn món ăn tinh thần với mình nghĩa là phải biết chọn những cuốn sách nào phù hợp với bản thân, phải biết chọn những cuốn sách vừa tầm rồi từ đó nâng cao hơn. Qua đó tăng lượng kiến thức của bản thân. Nếu không thì chúng ta chỉ rước lấy sự chán nản khi đọc, sự thất vọng vào lòng.Với những quy tắc nhỏ trên sẽ giúp các bạn đạt được hiệu quả cao nhất khi đọc sách. Nâng cao kiến thức cho bản thân. Giúp cho việc học tốt hơn.
Tuy nhiên điều quan trọng nhất và quyết định lại nằm ở bản thân mỗi chúng ta. Chính mỗi người chúng ta phải xác định mục đích của việc học là gì? Nếu bạn không xác định được học để làm gì, thì mãi mãi với bạn, học luôn là cực hình. Bởi, bạn không thể bắn trúng vào một cái đích khi mà không biết cái đích ở đâu. Xác định mục tiêu của bản thân luôn là yếu tố hàng đầu trong học tập. Cuộc sống của chúng ta hiện nay phụ thuộc vào học tập rất nhiều. Bạn không thể ngồi chờ điều kì diệu sẽ đến với cuộc đời mình. Định mệnh không phải là vấn đề cơ hội, đó là vấn đề chọn lựa. Đó không phải là điều được trông chờ, mà là điều mà bạn phải đạt được.
Điều quan trọng thứ hai sau xác định mục tiêu, là niềm tin. Chính xác hơn là niềm tin vào chính bản thân mình. Nếu bạn tin rằng bạn không thể học giỏi môn Toán thì chắc chắn bạn sẽ chẳng thể nào khá lên được. Một khi bạn đã chấp nhận sự thật “phũ phàng” ấy, bạn sẽ vin vào hàng chục lí do, mà lí do nào cũng mang đầy cơ sở khoa học: nào là do di truyền, thầy cô dạy chán, chương trình học rắc rối, hay thậm chí là do đứa bạn ngồi bên chẳng giỏi hơn mình… Hãy nhớ một điều rằng bạn có thể học bất cứ điều gì cần học để đạt được bất cứ mục tiêu nào tự đặt ra cho mình. Con người là tuyệt tác của thiên nhiên. Và, kĩ năng học tập là kỹ năng tuyệt tác nhất của con người. Xin hãy nhớ rằng: “Không một ai trên Trái đất này thừa cả, bạn sinh ra là để làm điều gì đó thật đặc biệt cho cuộc đời mình”.Một khi bạn nghĩ về cuộc sống của mình như thế nào? Thì nó sẽ hiện ra y hệt vậy. Thời gian của bạn có hạn, nên đừng phí phạm bằng cách sống cuộc đời của người khác, đừng va vào bẫy của sự độc đoán, đừng để ý kiến ồn ào xung quanh đánh chìm tiếng nói bên trong bạn, hãy có dũng cảm để đi theo tiếng gọi của con tim và linh tính, chúng biết bạn cần phải làm gì. Đừng bao giờ bỏ cuộc. Thành công không phải là đích đến, nó là một hành trình liên tục không bao giờ kết thúc. Khi bạn bị ngã, phản ứng đầu tiên là bạn phải cố gượng dậy; bạn không thể nằm mãi ở nơi mình bị ngã; cuộc sống không đợi bạn. “Mỗi lần thất bại là thêm một cơ hội để bắt đầu khôn ngoan hơn” Ngay cả khi thất bại như vậy, ít ra chúng ta cũng thành công rằng chắc chắn cách làm đó là không thành công.Tất cả những điều trên sẽ trở nên thừa thãi nếu ngay từ bây giờ, bạn không bắt tay ngay vào hành động. Dù chỉ là một sự thay đổi nhỏ. Mỗi người có một con đường riêng. Đừng uổng phí thời gian của chính mình, đừng để phía cuối con đường của đời mình chỉ toàn là gam màu tối.
Tôi là sinh viên năm thứ tư khoa Năng Lượng chuyên ngành Kỹ Thuật Điện. Tôi vừa được kết nạp Đảng, được vinh dự trở thành một đảng viên. Tôi không đến với Đảng vì những gì quá cao siêu, vì dù ở đâu, vị trí nào, tôi nghĩ mình vẫn phải làm việc và cố gắng làm việc tốt. Nhưng được đứng vào hàng ngũ của Đảng, không chỉ là mục tiêu phấn đấu, mà hơn thế, trong quá trình phấn đấu, tôi đã trưởng thành và sống có trách nhiệm hơn. Được đứng trong hàng ngũ Đảng Cộng sản Việt Nam, phấn đấu vì lý tưởng của Đảng là ước mơ của tôi cũng như nhiều bạn sinh viên trong trường. Để trở thành đảng viên, ngoài việc động lực phấn đấu đúng đắn, tư cách đạo đức tốt, sinh viên phải có thành tích học tập tốt, tích cực tham gia các hoạt động đoàn thể, được nhà trường, khoa và tập thể sinh viên đánh giá cao. Điều kiện để được kết nạp Đảng trong sinh viên dù khá cao, nhưng với sức trẻ, lòng nhiệt tình, nhiều sinh viên không ngừng phấn đấu và rèn luyện. Được kết nạp Đảng, với tôi đó là một bước ngoặt lớn trong cuộc đời mình. Trở thành một “Đảng viên trẻ” như cách các thầy cô vẫn gọi đem đến cho tôi niềm tự hào, hạnh phúc lớn lao. Có được niềm vui đó, không chỉ là sự cố gắng của riêng bản thân, mà còn ở sự dìu dắt, dạy bảo của thầy cô trong khoa. Trong gần 4 năm học tại khoa Năng Lượng , tôi đã học tập được rất nhiều điều. Ngoài kiến thức chuyên môn, tôi còn học tập ở các thầy, các cô những nhân cách thật tốt. Những nhân cách ấy sẽ giúp tôi hoàn thiện bản thân mình và trưởng thành hơn trong tương lai. Ngoài tình cảm thầy trò, tôi còn nhận thấy ở thầy, cô tình cảm như của những người cha, người chú, dìu dắt tôi trên đường đời, như những người anh, người chị chia sẻ cùng tôi nỗi buồn, niềm vui. Hạnh phúc đó, không phải ai cũng may mắn có được.Trở thành đảng viên là vinh dự, tự hào nhưng trên hết là trách nhiệm. Trách nhiệm tiếp tục cống hiến để xứng đáng với những gì mà thầy cô, bạn bè đã tin tưởng. Cống hiến, không phải là cái gì đó quá cao siêu, mà trước hết chỉ đơn giản là phải hết sức cố gắng trong học tập và công tác ở lớp, ở khoa, là giúp đỡ bạn bè cùng học tốt. Hiện nay là mặt trái của cơ chế thị trường ảnh hưởng không tốt tới tư tưởng, động cơ sống của sinh viên. Số đông sinh viên chưa trải nghiệm trong lao động và sản xuất, định hướng phấn đấu chưa rõ ràng, bên cạnh số đông sinh viên có ý thức rèn luyện, học tập với mong muốn được cống hiến và trưởng thành, vẫn còn những sinh viên sống buông thả, ỷ lại, không chịu rèn luyện trong học tập, cậy gia đình có bố mẹ làm ông nọ, bà kia…mà quên đi rèn luyện,tu dưỡng bản thân.Nhưng các bạn hãy nhớ rằng các hoạt động xã hội, từ phong trào tình nguyện, tiếp sức mùa thi, hiến máu nhân đạo đến việc quyên góp giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn… Những việc làm tuy nhỏ của sinh viên đã góp phần san sẻ những khó khăn với xã hội, làm ánh lên một sắc màu hạnh phúc của áo tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng. Tôi nhớ trong cuốn nhật ký Đặng Thùy Trâm, khi được kết nạp vào Đảng, dòng đầu tiên của ngày hôm đó chị viết: “Cái cảm giác rõ nét nhất của ngày hôm nay là: Phải phấn đấu để sống xứng đáng với cái tên “một người cộng sản”. Vâng, dù bất cứ trong hoàn cảnh nào, hãy cố gắng học tập và làm theo tấm gương của những người thanh niên anh hùng ấy. Hãy giữ vững tinh thần của người cộng sản, tinh thần trong suốt như pha lê, cứng rắn như kim cương và chói lọi muôn nghìn hào quang của lòng tin tưởng…”. Chính những ngọn lửa này sẽ truyền sức mạnh để thế hệ trẻ như bạn và tôi được thắp sáng, thôi thúc nhân lên nhằm vươn tới, cống hiến nhiều hơn nữa sức trẻ của mình cho đất nước!
Trên đây là những chia sẻ về học tập và sự phấn đấu của tôi dựa trên sự đúc rút kinh nghiệm của bản thân và sự hướng dẫn,chỉ bảo hiệu quả của các thầy cô giáo đã dạy tôi. Rất mong những kinh nghiệm ấy có thể có ích phần nào với các bạn trong quá trình học tập sắp tới đặc biệt với các bạn sinh viên khoá mới. Mong các bạn hãy nhớ khẩu hiệu: “Học để hiểu biết, học để làm người, học để làm việc và chung sống …”
Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo đã cho em lên chia sẻ kinh nghiệm học tập với các bạn .
Em kính chúc các quý vị đại biểu, kính chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ để tiếp tục dìu dắt chúng em!
Chúc các bạn sinh viên học tập tốt và có kết quả cao trong năm học mới!
Cảm ơn các quý vị đại biểu, các Thầy cô giáo, các bạn sinh viên đã lắng nghe sự chia sẻ của tôi!
Em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên
PHẠM THỊ THUÝ HÀ