Đây là giai đoạn hình thành Nhà trường với rất nhiều khó khăn, thiếu thốn. Phương hướng phát triển và mô hình Nhà trường còn đang trong quá trình hình thành; cơ cấu tổ chức chưa ổn định; cơ sở vật chất đang trong thời kỳ đầu xây dựng; ngành nghề, nội dung đào tạo còn mò mẫm, lực lượng giáo viên thiếu lại ít kinh nghiệm.
Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (tháng 9/1960) đề ra đường lối đưa Miền Bắc quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đường lối cách mạng dân tộc dân chủ ở Miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đồng thời đề ra phương hướng nhiệm vụ kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1961-1965). Vai trò và vị trí của ngành Thuỷ lợi đã được Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 (khoá III) xác định: "Thuỷ lợi là biện pháp hàng đầu để phát triển nông nghiệp".
Căn cứ vào đặc điểm tình hình của giai đoạn cách mạng, dựa vào phương hướng nhiệm vụ chính trị của ngành, của Trường, Đảng bộ đã đề ra nhiệm vụ chung trong từng nhiệm kỳ, đồng thời chủ trương "lấy công tác giáo dục chính trị, tư tưởng làm cơ sở để đảm bảo hai nhiệm vụ trung tâm là đào tạo cán bộ, nghiên cứu khoa học và sản xuất" (1)
Để thống nhất nhận thức tư tưởng, Đảng bộ đã tổ chức nghiên cứu quán triệt sâu rộng: Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III, Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 (khoá III) của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ 2 (2/1961), Lời kêu gọi của Hồ Chủ tịch tại Hội nghị chính trị đặc biệt (ngày 27/3/1964)…
Để biến nhận thức thành hành động, Đảng bộ đã tổ chức phát động các phong trào thi đua: "Phong trào xung phong tình nguyện vượt mức kế hoạch", "Phong trào thi đua hai tốt", các cuộc vận động "3 xây, 3 chống", "Sống, công tác và học tập theo gương những người Cộng sản", "Ba sẵn sàng"… Năm 1964, toàn Trường đã dấy lên phong trào thi đua "Mỗi người làm việc bằng hai vì đồng bào miền Nam ruột thịt" để hưởng ứng Lời kêu gọi của Hồ Chủ tịch. Đảng bộ đã tổ chức các buổi nói chuyện thời sự, tố cáo tội ác đẫm máu của Mỹ – Diệm, khơi sâu lòng căm thù giặc và biến căm thù thành hành động thực tế trong công tác, giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học, góp phần thiết thực xây dựng Miền Bắc lớn mạnh làm cơ sở vững chắc cho cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà.
Thời kỳ này Đảng bộ Trường có hai cấp: Đảng bộ và chi bộ. Để làm tốt công tác xây dựng Đảng, cuộc vận động "Xây dựng chi bộ 4 tốt", "Phấn đấu trở thành đảng viên 4 tốt" theo chủ trương của Trung ương đã được tiến hành nhằm nâng cao chất lượng đảng viên và năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở Đảng. Tháng 4/1961 đã tổ chức đợt chỉnh huấn Đảng trong toàn Đảng bộ.
Công tác phát triển Đảng được hết sức coi trọng, đã thực hiện tốt Chỉ thị của Trung ương về đợt phát triển đảng viên lớp 6/1/1960, trong đợt này đã kết nạp được 36 đảng viên mới. Với phương châm: "Tích cực và thận trọng", "Kết nạp số lượng nhiều, chất lượng tốt", trong 5 năm Đảng bộ đã kết nạp được 348 đảng viên.
Kết quả đạt được trong công tác lãnh đạo thực hiện công tác chuyên môn của Đảng bộ trong thời kỳ này là:
– Trong những ngày đầu xây dựng cơ sở vật chất Nhà trường, Đảng bộ đã chủ trương động viên cán bộ, công nhân viên và sinh viên phát huy tinh thần sáng tạo, tự lực cánh sinh, khắc phục khó khăn, chủ động, tích cực tham gia giải quyết những khó khăn về tốc độ thi công, về nguyên vật liệu, đã xây dựng 5 lò gạch trong đó có sử dụng lực lượng cán bộ, học sinh, sinh viên tham gia lao động, từ đầu năm 1959 đến đầu năm 1963 đã sản xuất được gần 10 triệu viên gạch giúp cho công tác xây dựng được nhanh chóng… Được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đến cuối năm 1963 Trường đã có một cơ ngơi khang trang gồm khu giảng đường, khu hành chính, khu nhà tập thể cán bộ, công nhân viên, ký túc xá, hệ thống phòng thí nghiệm, xưởng cơ khí khá hoàn chỉnh đồng bộ.
– Bước đầu xây dựng chương trình kế hoạch đào tạo bậc đại học, đã hình thành 3 chuyên ngành: Thuỷ công, Thuỷ nông và Thuỷ văn. Chương trình đào tạo của 2 hệ Trung cấp Thuỷ lợi và Trung cấp Điện đã được xây dựng. Đội ngũ cán bộ giảng dạy đại học tăng từ 20 lên 70 người với 11 bộ môn. Phát triển các hình thức đào tạo chuyên tu, luân huấn, chính quy, tại chức, quy mô tuyển sinh đại học tăng dần từ 40 lên 300 sinh viên/năm.
– Bước đầu làm quen với công tác nghiên cứu khoa học, đã triển khai một số nghiên cứu thí nghiệm về mô hình thuỷ lực sông ngòi, tưới tiêu khoa học, thí nghiệm vật liệu xây dựng, nghiên cứu ổn định đoạn sông Hồng từ Liên Mạc đến Xuân Quan, nghiên cứu chuyên đề do Uỷ ban khoa học Nhà nước giao… Năm 1961 Học viện được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba.
Đảng bộ luôn quan tâm chỉ đạo Đoàn Thanh niên và Công đoàn thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình. Công tác giáo dục truyền thống cách mạng, bồi dưỡng lý tưởng cho học sinh, sinh viên được tăng cường. Công tác thi đua được đẩy mạnh với nhiều hình thức phong phú, phong trào thi đua giảng dạy tốt, học tập tốt, xây dựng lớp tiên tiến, tổ lao động tiên tiến, tổ lao động xã hội chủ nghĩa đã thu hút đông đảo đoàn viên thanh niên và công đoàn viên tham gia. Trong năm học 1963-1964 đã xây dựng được 8 tổ đăng ký phấn đấu trở thành tổ lao động xã hội chủ nghĩa, 20 tổ tiên tiến, chọn được 8 chiến sĩ thi đua, 10 giáo viên giảng dạy tốt, 197 lao động tiên tiến, 2 lớp tiên tiến, 5 tổ học tập tiên tiến và 58 sinh viên tiên tiến.
Đảng bộ đã chỉ đạo thực hiện tốt phương châm "Học tập gắn liền với thực tế sản xuất" chú trọng đưa sinh viên đi thực tập, tham gia lao động sản xuất. Năm 1960, Đảng bộ thành lập Ban Cán sự Bắc – Hưng – Hải và 3 Chi bộ trực tiếp lãnh đạo cán bộ, học sinh, sinh viên tham gia lao động xây dựng công trình thủy lợi Bắc – Hưng – Hải. Đã xây dựng quy hoạch thuỷ lợi cho 13 xã ở Nghệ An, 20 xã thuộc huyện Từ Liêm – Hà Nội, huy động gần 2.000 ngày công làm kênh mương cho nông trường Tam Đảo, trên 76.000 ngày công tham gia chống hạn, 2.100 ngày công xây dựng Thành phố Hà Nội. Động viên cán bộ, công nhân viên và học sinh, sinh viên tăng gia sản xuất, trong 4 năm đã sản xuất được trên 42 tấn thóc, trên 41 tấn sắn, 70 tấn khoai lang, gần 20 tấn thịt lợn, 70 tấn cá và trên 1.000 tấn rau xanh các loại, góp phần giải quyết khó khăn về lương thực cải thiện đời sống của cán bộ giáo viên và sinh viên.
Thời kỳ 1959 – 1964 Đảng bộ đã tiến hành 5 kỳ Đại hội đại biểu Đảng bộ nhiệm kỳ.
([1]) Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Học viện Thuỷ lợi – Điện lực lần thứ III (1/1962).