Theo lời khuyên của gia đình, năm 1979, sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, cậu học sinh quê lúa Thái Bình – Nguyễn Quang Kim đã đăng ký thi vào Trường Đại học Thủy lợi, trúng tuyển Khoá 21 của Trường và theo học ngành Thủy nông. Tháng 10/1984, với kết quả học tập xuất sắc và kinh nghiệm nhiều năm tham gia Ban cán sự lớp, Ban chấp hành chi đoàn, kỹ sư Nguyễn Quang Kim đã được giữ lại làm giảng viên của Trường và liên tiếp được giao giữ các chức vụ Bí thư Liên chi đoàn Khoa Thủy nông (nay là Khoa Kỹ thuật Tài nguyên nước), ủy viên Ban thường vụ Đoàn trường, Phó bí thư Đoàn trường. Được hỏi về quãng thời gian này, Giáo sư Kim chia sẻ “Công tác đoàn chiếm của tôi khá nhiều thời gian nhưng cũng cho tôi rất nhiều thứ quý giá. Điều quan trọng là thắp và giữ trong tôi đến tận hôm nay ngọn lửa nhiệt huyết của tuổi trẻ. Hoạt động Đoàn tạo cho tôi nhiều cơ hội rèn luyện khả năng tập hợp, khả năng thuyết phục, kỹ năng diễn thuyết, kỹ năng lãnh đạo và các kỹ năng mềm khác. Những kỹ năng đó giúp ích rất nhiều cho công việc giảng dạy cũng như công tác lãnh đạo, quản lý của tôi sau này”.
GS.TS Nguyễn Quang Kim phát biểu tại Đại hội Đại biểu ĐTNCS Hồ Chí Minh Trường Đại học Thủy lợi lần thứ XXIX, nhiệm kỳ 2017 – 2019
Trải nghiệm cuộc sống sinh viên trong những năm khó khăn, rồi trở thành giảng viên từ chính ngôi trường mình đã học tập, nhớ lại những năm tháng nghiên cứu sinh tại Nhật, Giáo sư Kim tự nhủ với lòng mình và tâm sự với những bạn bè thân thiết rằng “Thầy giáo người Nhật của mình, tuy không cùng dòng máu Việt nhưng lại luôn như người cha, giúp đỡ, động viên để mình hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập, nghiên cứu. Nếu mình không giúp được học trò, sinh viên của mình như Thầy thì thực sự không xứng đáng với Thầy”.
GS.TS Nguyễn Quang Kim ăn trưa cùng Thầy hướng dẫn, GS.TS Hiroshi Kawano, và Phu nhân trong lần đến thăm gia đình Thầy tại Miyazaki (Nhật Bản) tháng 8/2012
Khi nhận nhiệm vụ Hiệu trưởng Nhà trường, Giáo sư Kim đã xác định và nhất quán với quan điểm “Chiến lược phát triển Nhà trường giai đoạn 2006 – 2020 là định hướng và là cơ sở cho mọi hoạt động của Trường, và nhiệm vụ của Hiệu trưởng mới là phải tập hợp được lực lượng cùng với Đảng ủy tiếp tục lãnh đạo toàn Trường thực hiện cho được các nội dung cơ bản của Chiến lược phát triển; nhạy bén bổ sung, điều chỉnh Chiến lược phát triển Nhà trường cho phù hợp với tình hình thực tế”. Ông cũng tự ý thức rằng yêu cầu đối với người lãnh đạo và quản lý là đoàn kết và tập hợp, trung thực và công bằng, biết tin tưởng và lắng nghe ý kiến của mọi người, đồng thời dám quyết định và chịu trách nhiệm về những quyết định của mình, vì lợi ích của Nhà trường, lợi ích của tập thể.
Gần 10 năm năm qua, với vai trò là người đứng đầu Nhà trường, với tâm huyết và quá trình lao động sáng tạo, miệt mài của cá nhân và sự đồng lòng của toàn thể cán bộ viên chức trong Nhà trường, Giáo sư Kim đã hoàn thiện bức tranh lớn về TLU mà Người tiền nhiệm – GS.TS Đào Xuân Học đã phác họa. Mười năm là một khoảng thời gian dài trong cuộc đời một con người. Mười năm cũng là một khoảng thời gian dài trong lịch sử chưa tròn 60 năm của Nhà trường với những sự thay đổi đáng ghi nhận đó là:
Mở rộng ngành nghề và quy mô đào tạo; chyển đổi thành công quản lý đào tạo theo tín chỉ
Chủ động mở rộng ngành nghề, đổi mới chương trình và nâng cao chất lượng đào tạo để đáp ứng nhu cầu xã hội và hội nhập quốc tế, Trường Đại học Thủy lợi đã cơ bản trở thành một trường đại học đa ngành với 27 ngành bậc đại học, 20 chuyên ngành bậc cao học và 11 chuyên ngành bậc tiến sĩ thuộc các lĩnh vực chuyên môn khác nhau; Quy mô tuyển sinh và quy mô đào tạo tăng lên đáng kể. Tổng quy mô đào tạo tăng từ 10200 người học lên 18000 người học, những năm cao nhất đã đạt khoảng 20000 người học; Hệ thống quản lý đào tạo theo tín chỉ đã được triển khai thành công. Chất lượng đào tạo được duy trì và từng bước nâng cao. Hai chương trình tiên tiến đã được AUN (Mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á) kiểm định đạt chất lượng. Trường đã được kiểm định chất lượng vào năm 2008, hiện đang thực hiện kiểm định chất lượng theo bộ tiêu chuẩn mới.
Sử dụng tiết kiệm và hiệu quả biên chế; Phát triển nhanh đội ngũ giảng viên
Biên chế nhân lực được quản lý và sử dụng hiệu quả, tiết kiệm hơn: Hợp đồng thuê dịch vụ nhiều công việc (vệ sinh, bảo vệ, dịch vụ ăn uống…) giúp giảm rất đáng kể biên chế, giảm chi phí gián tiếp mà lại nâng cao được chất lượng dịch vụ. Đội ngũ cán bộ, viên chức của Trường có cơ cấu hợp lý, có sự chuyển biến đáng kể về số lượng và chất lượng. Đặc biệt là tổng số giảng viên đã tăng gấp 1,55 lần (từ 378 người lên 584 người) với cơ cấu ngành nghề cân bằng hơn. Trong đó, số tiến sĩ tăng 2,4 lần (từ 96 người, chiếm 25,4% tổng số giảng viên lên 232 người, chiếm 39,7% tổng số giảng viên). Trong điều kiện khối lượng công việc tăng rất nhiều (do quy mô đào tạo tăng gần gấp đôi và đã đưa Cơ sở Phố Hiến vào hoạt động) nhưng tổng số viên chức khối quản lý phục vụ đã giảm từ 225 người xuống 202 người.
Phát triển cơ sở vật chất
Tăng cường mở rộng cơ sở vật chất, Trường đã hoàn thành các dự án: Dự án ADB xây dựng Cơ sở Phố Hiến với diện tích đất 58ha; Dự án xây dựng Cơ sở 2- Trụ sở An Thạnh; Đã xin được cấp 5 ha đất tại Phú An, Bến Cát, Bình Dương để làm cơ sở thực nghiệm và 800m2 đất – Trụ sở của Ban 7 tại trung tâm thành phố Phan Thiết; Cải tạo nâng cấp và làm đẹp trụ sở chính 175 Tây Sơn; Nâng cấp và trang bị mới nhiều phòng thí nghiệm; Trang bị điều hoà cho tất cả các phòng học tại Hà Nội và Cơ sở 2…
GS.TS Nguyễn Quang Kim cùng với lãnh đạo Tỉnh Hưng Yên
trồng cây tại Cơ sở Phố Hiến
Đảm bảo tài chính, nâng cao thu nhập cho CBVC và tăng tích luỹ
Cán cân tài chính chung của toàn Trường được đảm bảo, Trường đã có tích lũy tốt, có khả năng tái đầu tư trong một số hạng mục và hoạt động.
Thu nhập của cán bộ, viên chức luôn được điều chỉnh tăng theo mức tăng lương cơ bản của Nhà nước. Thu nhập thực tế được đảm bảo ở mức 2,5 đến 2,8 lần so với mức lương cơ bản. Bên cạnh đó, cán bộ, giảng viên được tạo điều kiện để có thêm thu nhập từ các hoạt động KHCN, tư vấn khác.
Quy mô các quỹ của Trường liên tục tăng nhanh. Tổng 4 quỹ (Phát triển hoạt động sự nghiệp, Dự phòng ổn định thu nhập, Phúc lợi và Thi đua khen thưởng) đã tăng gần 10 lần, trong đó Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp đã tăng gấp 12,7 lần.
Mở rộng quan hệ và nâng cao uy tín quốc tế
Bên cạnh duy trì tốt các quan hệ truyền thống, Trường đã mở rộng quan hệ hợp tác với nhiều đối tác mới. Việc tổ chức thành công nhiều hội nghị quốc tế lớn đã góp phần nâng cao rất đáng kể uy tín của Trường trong cộng đồng khoa học trong nước và quốc tế.
Cải cách hành chính, xây dựng chính sách và môi trường làm việc
Thủ tục hành chính đã được cải tiến rõ rệt, các hoạt động của Trường được minh bạch hóa thông qua việc ban hành nhiều văn bản thể chế và các quy chế quản lý chuyên đề; triển khai và phát triển hệ thống hành chính điện tử giúp nâng cao chất lượng công tác quản lý, điều hành, tiết kiệm được chi phí và góp phần tạo được uy tín thương hiệu cho Trường.
Các chính sách khuyến khích công bố quốc tế, thúc đẩy NCKH và CGCN đã góp phần nâng cao năng lực và phát triển thương hiệu Đại học Thuỷ lợi.
Nhờ có chính sách phù hợp và tạo được môi trường làm việc tốt, hiện nay, Trường Đại học Thủy lợi đang là điểm đến hấp dẫn của nhiều nhà khoa học trẻ có trình độ tiến sĩ, có kinh nghiệm giảng dạy và nghiên cứu khoa học.
GS.TS Nguyễn Quang Kim cùng tập thể lãnh đạo Nhà trường đón nhận Huân chương Độc lập hạng Nhất tại Lễ kỉ niệm 50 năm thành lập Trường
GS.TS Nguyễn Quang Kim cùng tập thể lãnh đạo Nhà trường đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ tại Lễ kỉ niệm 55 năm thành lập Trường
Gần 40 năm dành trọn tâm huyết cho Trường, dù mất khá nhiều thời gian cho công tác quản lý, GS.TS Nguyễn Quang Kim vẫn tích cực tham gia nghiên cứu khoa học và đào tạo các thế hệ giảng viên, sinh viên, góp sức vào sự nghiệp đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của Trường Đại học Thủy lợi.
Từ người giảng viên, cán bộ đoàn đến Bí thư Đảng ủy – Hiệu trưởng, người lãnh đạo cao nhất của Nhà trường, dù ở cương vị nào, GS.TS Nguyễn Quang Kim cũng luôn tâm niệm rằng làm việc gì cũng phải có “Tâm”. Ông cũng đã nhiều lần chia sẻ trong các buổi gặp gỡ với các giảng viên trẻ và sinh viên về khái niệm yêu nước rất giản dị, đó là “hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình là yêu nước thiết thực nhất”. Trong diễn văn khai giảng năm học mới, Giáo sư Kim đã nhắc nhở các em sinh viên “cần phải xác định cho mình một thái độ đúng đắn trong học tập – đó là học cho chính bản thân mình, để tự lập nghiệp và làm giàu chính đáng, góp phần làm giàu đất nước”. Ông cũng bày tỏ mong muốn và hy vọng mỗi sinh viên “tự ý thức được và biết khai thác có hiệu quả hai nguồn vốn lớn nhất của mình là thời gian và tuổi trẻ để phát triển tri thức đầu tư cho chính tương lai của mỗi cá nhân”.
Ghi nhận quá trình cống hiến và những đóng góp cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo, GS.TS Nguyễn Quang Kim đã được Thủ tướng Chính phủ tặng thưởng Huân chương lao động hạng Nhì và Chủ tịch nước trao tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân – Nhà giáo nhân dân thứ sáu của Trường Đại học Thủy lợi (trước đó có NGND Ngô Đình Tuấn; NGND Nguyễn Xuân Bảo; NGND Lê Kim Truyền; NGND Phạm Ngọc Quý; NGND Nguyễn Chiến). Đây là niềm tự hào không chỉ của cá nhân mà còn là niềm tự hào của Nhà trường. Giáo sư Kim chia sẻ “Vinh dự này đặt ra trách nhiệm lớn với tôi đó là tiếp tục cống hiến để xứng đáng với danh hiệu được Nhà nước trao tặng, góp phần là tấm gương cho các đồng nghiệp trẻ và sinh viên học tập, trưởng thành”.
GS.TS Nguyễn Quang Kim nhận danh hiệu NGND
Trong buổi gặp mặt đầu Xuân Mậu Tuất, trước khi nhận trọng trách mới, Giáo sư Kim đã tâm sự “Dù ở cương vị công tác nào, tôi vẫn làm việc hết sức mình vì sự phát triển và danh dự của Nhà trường. Những đóng góp của tôi cho sự phát triển của Nhà trường xin để các thầy, cô, các đồng chí đánh giá, nhưng tôi tự tin và tự hào khẳng định rằng tôi đã giữ trọn lời hứa, cố gắng làm việc hết sức mình vì lợi ích của Nhà trường, lợi ích của tập thể”. Với vai trò mới, Giáo sư Kim đã thể hiện quyết tâm cùng các thành viên Hội đồng trường đưa ra các quyết sách phù hợp, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả quản trị Nhà trường theo tinh thần của Nghị quyết số 19-NQ/TW Hội nghị trung ương 6 khoá XII về “Tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”.
Giữ vững truyền thống gần 60 năm xây dựng và trưởng thành, với đội ngũ giảng viên nhiệt tình, tâm huyết, giỏi về chuyên môn và cơ sở vật chất khang trang, hiện đại, Trường Đại học Thủy lợi đã và đang không ngừng phát triển trở thành một trường hàng đầu của cả nước đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực thủy lợi, thủy điện, tài nguyên, môi trường, phòng chống và giảm nhẹ thiên tai. Giáo sư Kim tin tưởng Trường Đại học Thủy lợi sẽ thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược đã đề ra để trở thành một trong mười trường đại học hàng đầu Việt Nam.
Nhân dịp kỷ niệm 87 năm ngày thành lập Đoàn TNCSHCM, người cán bộ Đoàn năm xưa mong muốn tuổi trẻ Trường Đại học Thủy lợi luôn phát huy các giá trị truyền thống “Đoàn kết, Chính trực, Tôn trọng, Chất lượng, Khát vọng”, góp phần vào sự phát triển chung của Nhà trường.
Minh Hằng